6. KODEKSY I MANUSKRYPTY - WYSTAWA BIBLII

GABLOTA 6

W tej gablocie pokazne są najstarsze rękopisy, które związane są z tekstem Pisma Świętego. Dla tekstu hebrajskiego najważniejszym kodeksem jest tzw. kodeks z Aleppo, a drugim kodeks Leningradzki. Kodeks z Aleppo został napisany przez żydowskiego uczonego w X stuleciu Mosze Ben Aaron Ben Aszer to znaczy Mojżesz syn Aarona syna Aszera i był to najlepiej opracowany tekst z IX i X wieku.

Kodeks z Aleppo. Jeden z dwóch najważniejszych rękopisów Starego Testamentu z tekstem masoreckim. Przez wiele wieków stanowił punkt odniesienia jako najdokładniejszy tekst Biblii Hebrajskiej.

Otóż tekst hebrajski składa się tylko ze spółgłosek. Nie ma samogłosek. A do czytania potrzebne są samogłoski. Rabini Żydowscy uczyli się tekstu na pamięć. Oni wiedzieli nawet jakie samogłoski zastosować, ale z biegiem czasu ta znajomość już zanikała i zaistniała potrzeba wprowadzenia samogłosek. Do tekstu spółgłoskowego masoreci, czyli ci uczeni żydowscy, którzy zajmowali się tekstem biblijnym, wprowadzili samogłoski, czyli taki system punktów i kresek, które podpisywali pod spółgłoskami, nad spółgłoskami, albo wewnątrz spółgłosek. W ten sposób dzisiaj możemy czytać tekst hebrajski bezproblemowo, bo wiemy jaką samogłoskę zastosować do tego tekstu spółgłoskowego.

Natomiast dla tekstu greckiego najważniejszymi kodeksami to są: kodeks Watykański, kodeks Synajski i kodeks Aleksandryjski. Wszystkie pochodzą z IV wieku.

KODEKS WATYKAŃSKI - Jest jednym z najstarszych i najlepszych rekopisów greckiej Biblii i datowany jest na IV wiek. Od ponad 500 lat przechowywany jest w Bibliotece Watykańskiej. Kodeks zachował się do dziś w bardzo dobrym stanie, ponieważ nie był zbyt często używany.

KODEKS  SYNAICKI - najstarszy, pochodzący z IV wieku, manuskrypt Nowego Testamentu. Uchodzi za jeden z najlepszych rękopisów Nowego Testamentu. Kodeks został odkryty przez Tichendorfa w 1844 roku.

 Po prześladowaniu chrześcijan rzymski cesarz Konstantyn postanowił zafundować kościołom chrześcijańskim szczególnie tym nowobudowanym, albo tym większym, kodeksy biblijne. I tutaj może taka ciekawostka. W starożytności pisano na zwojach, natomiast uczeni przepisywacze chrześcijańscy wprowadzili kodeks, czyli książkę. Bo kodeks oznacza książkę, czyli poszczególne karty łączone w grzbiecie aby wtedy łatwiej było szukać. Z około 50 egzemplarzy, które powstały na zamówienie cesarza Konstantyna ocalały 3 prawie kompletne i kilka jeszcze w takich fragmentach.

Kodeks watykański jest zachowany w bardzo dobrem stanie ponieważ był bardzo mało używany. A od ponad 500 lat znajduje się już w bibliotece watykańskiej.

Najcenniejszym kodeksem z tych trzech głównych powstałych w IV wieku jest kodeks Synajski. Bardzo dobrze napisany, zawiera niewiele błędów. Bardzo dobry kopista pisał ten tekst. Ciekawa jest historia odnalezienia tego zwoju. Który został odnaleziony w klasztorze na górze Synaj przez Tischendorfa, niemieckiego uczonego w 1844 roku. Otóż Tischendorf, orientalista, teolog postanowił odszukać tzw pratekst biblijny. Wtedy istniała taka teoria, że istnieje jakiś pratekst i on z tą myślą wyjechał na Bliski Wschód. Szukał wszędzie tych najstarszych egzemplarzy i wreszcie znalazł tekst, który wywiózł do Niemiec, ale z uwagi na to, że mnisi podnieśli hałas, że ten tekst został ukradziony, Tischendorf przekazał go carowi rosyjskiemu, który protektorat miał nad klasztorem przy górze Synaj. Następnie za czasów komunistycznych Stalin sprzedał go bibliotece londyńskiej i kodeks ten znajduje się teraz w Bibliotece Narodowej w Londynie. Tam jest teraz przechowywany ten egzemplarz.

Dwa kolejne małe egzemplarze to najstarsze zabytki piśmienne.

OJCZE NASZ - Modlitwa Pańska w języku-staroniemieckim pochodzącą z manuskryptu z roku około 800. Biblioteka St. Gallen (Szwajcaria)

Drugi zawiera również modlitwę Pańską Ojcze nasz, a rękopis znajduje się w Uppsali w Szwecji. Pisany jest na purpurowym pergaminie srebrnymi literami zwany jest często Kodeksem Argenteus, czyli Kodeks Srebrny, albo Biblia srebrna.

PAPIRUS P 72 BODMER - grecki rękopis pisany na papirusie w formie kodeksu, datowany na III, lub początek IV w. Zawiera kompletne  trzy powszechne listy: 1 list Piotra, 2 list Piotra i list Judy. Pierwotnie od 1959, przechowywany był w Cologny w Szwajcarii, obecnie w Bibliotece Watykańskiej.

PAPIRUS  BODMERA. Bodmer to szwajcarski przemysłowiec, który skupywał stare rękopisy. Otóż znaleziono rękopis pochodzący z końca III wieku i początki IV wieku, który zwierał dwa listy Piotra i on odkupił ten egzemplarz, który przechowywany był początkowo w Szwajcarii, a następnie podarował go bibliotece Watykańskiej i dzisiaj znajduje się w Watykanie. Jest to replika wykonana w bibliotece watykańskiej na papirusie tak dokładnie jak wygląda oryginał.

Poniżej 7Q5, fragment zwoju papirusowego znalezionego w grocie 7 w Qumran.Rękopisy z nad Morza Martwego zostały ukryte w grotach przed rokiem 68 n.e. gdy wojska rzymskie zdobyły Qumran podczas tłumienia powstania żydowskiego.

Ten fragment zwoju napisany w języku hebrajskim znaleziony w Qumran pochodzący z około II wieku przed Chrystusem. To były najstarsze teksty jakimi dysponujemy odnośnie Pisma Świętego. Gdy porównano te najstarsze pochodzące z II wieku przed Chrystusem z tymi które znaliśmy przed odkryciem w Qumran, a najstarsze pochodziły z około X , XII wieku, okazało się, że jest to ten sam tekst z nielicznymi pomyłkami, ale nie istotnymi pomyłkami.